مطابق با ماده 1082 قانون مدنی، مهریه به زن تعلق می‌گیرد و زن نیز می‌تواند هرنوع تصرفی در آن داشته باشد. مهریه می‌تواند به دو صورت عندالمطالبه و عندالاستطاعه در سند ازدواج ثبت گردد. البته زن می‌تواند در هر دو صورت مهریه را به صورت تمام و کمال از شوهر خود مطالبه نماید. در اینجا این سوال به وجود می‌آید که آیا می‌شود زن را بدون تعلق گرفتن مهریه به وی طلاق داد؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم که زن تنها در مهریه عند الاستطاعه بایستی اقدام به اثبات استطاعت مالی شوهر به‌منظور پرداخت مهریه نماید و به این منزله نیست که مرد مستحق طلاق دادن زن بدون مهریه می‌باشد. در مهریه عندالمطالبه نیز بنا به درخواست زن مبنی بر اخذ مهریه، چنانچه مرد توانایی پرداخت مهریه به‌صورت یکجا را نداشته باشد، می‌تواند دادخواست اعسار از پرداخت دفعی مهریه را به دادگاه ارائه داده و تقاضای تقسیط مهریه نماید. بنابراین با پذیرش اعسار شوهر، مهریه تقسیط خواهد شد. البته این امر نیز به‌منزله عدم استحقاق زن در مهریه و طلاق دادن وی بدون مهریه توسط مرد نیست. هدف ما از نوشتن این مقاله آشنایی با شرایط تعلق نگرفتن مهریه به زن و موارد مربوط به آن می‌باشد. پس تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.
در صورت باکره بودن زن مهریه به وی تعلق می‌گیرد؟
درصورتی‌که زن دوشیزه باشد می‌تواند در طول زندگی مشترک و پیش از طلاق نیز مهریه خود را مطالبه نماید. البته مطابق با ماده 1092 قانون مدنی، نکته‌ای که در این مورد بایستی به آن توجه کنید این است که هر زمان که شوهر پیش از نزدیکی، همسر خود را طلاق دهد، نصف مهریه به زن تعلق می‌گیرد و چنانچه مرد بیش از نصف مهریه را قبلاً به زن داده باشد، این حق را دارد که مازاد از نصف را عینا یا مثلا و یا قیمت استرداد نماید؛ بنابراین می‌توان گفت که زن باکره در طلاق مستحق دریافت نصف مهریه می‌باشد. گاهی اوقات مشاهده می‌شود که زنی بعد از عقد نکاح و در زندگی مشترک به یکی از دفاتر اسناد رسمی ذمه مرد را در اصطلاح حقوقی ابراء کرده و یا مهریه را به شوهر خود ببخشد؛ در چنین مواقعی، هیچ یک از این موارد ارتباطی به عدم استحقاق زن در مهریه نداشته و صرفا زن با اختیار خود از حقی که در مهریه داشته صرف نظر کرده است.
طلاق دادن زن بدون مهریه توسط مرد چگونه است؟
شرایطی وجود دارد که در آن مهریه‌ای به زن تعلق نخواهد گرفت. این شرایط به‌صورت زیر می‌باشد:
- براساس ماده 1089 قانون مدنی، هر زمانی که عقد ازدواج چه عقد دائم چه عقد موقت بنا به هر دلیلی در بین زوجین باطل شده باشد و بین آن‌ها نیز نزدیکی صورت نگرفته باشد، زن مستحق مهریه نمی‌باشد.
- به استناد ماده 1011 قانون مدنی هر وقت بنا به هر دلیلی نکاح بین زوجین، فسخ شود و بین آن‌ها نزدیکی صورت نگرفته باشد، زن مستحق مهر نخواهد بود. با این حال تنها استثناء آن فسخ به دلیل عَنن بودن مرد است. این امر به این معناست که اگر مردی توانایی عمل زناشویی نداشته باشد، با فسخ نکاح زن مستحق نصف مهر خواهد بود.
- همان‌طور که پیشتر نیز به آن اشاره کردیم، چنانچه همسر در زمان طلاق باکره باشد مهریه او نصف خواهد شد.
کلام آخر
طبق مقررات قانونی، زن می‌تواند پس از فوت شوهرش نیز اقدام به اخذ مهریه نماید. علاوه بر این زن می‌تواند بدون طلاق نیز اقدام به گرفتن مهریه کند. بر اساس بند ب ماده 226 قانون امور حسبی، مهریه زن، جز دیونی محسوب می‌شود که می‌تواند توسط ترکه متوفی پرداخت گردد. در کنار تمام موارد گفته شده، چنانچه، زن از انجام وظایف خود ممانعت کرده و یا با موضوعاتی مانند عدم تمکین وی، ناشزه بودن زن و یا برقراری رابطه نامشروع توسط زن روبرو شود نیز حق مهریه به وی تعلق می‌گیرد. ما در این مقاله از سایت بهمن هاشمی سعی کردیم تا هر آنچه را که بایستی در مورد شرایط تعلق گرفتن و یا نگرفتن مهریه بدانید، به شما ارائه دهیم. امیدواریم که مطالب این مقاله برای شما مفید بوده باشد.
